dinsdag 14 februari 2023

Erfdelen

Pieter Parmentier is initiatiefnemer van ‘erfdelen’. Een mooi concept dat inspeelt op de leefruimte die de komende decennia ontstaat op het platteland. Als oplossing voor leegstand in boerderijen maak je een erfdeel: vijf kleinschalige woningen, waarvan één in de bestaande boerderij, rond een land- en gemeenschappelijk erf. De reacties zijn talrijk en hartverwarmend en de groep helpers en liefhebbers groeit als kool. Was jij al van plan je te vestigen tussen de weilanden? Dan is dit misschien wel wat voor jou!

Al jaren horen we zorgwekkende berichten over de toekomst van ons platteland. Opvolging van gepensioneerde agrariërs blijkt een probleem en agrarische regio’s hebben steeds vaker te maken met krimp. Maar er is hoop, weet Pieter: “Ik heb ontdekt dat veel mensen serieuze belangstelling hebben om er te wonen. We zien de ontwikkeling dat medelanders kleinere huizen willen en de behoefte hebben om samen te wonen en elkaar te helpen.”
In Nederland komen per dag vijf boerderijen leeg, blijkt uit onderzoek van Alterra. Pieter zegt: “De informatie over de locaties van VAB’s (vrijkomende agrarische bebouwing) is in verband met privacy niet beschikbaar. In de praktijk kan het dus nog best ingewikkeld zijn om leegstand op te sporen. Maar ons onderzoek heeft inmiddels wel wat handreikingen opgeleverd.”

De verwachting is dat het aantal VAB’s nog zal groeien de komende jaren en dat het per erf om steeds grotere gebouw volumes gaat. Recent werd bekend dat in Brabant naar verwachting in de komende drie jaar 1/3 van alle boeren stopt. Pieter: “We denken met ons erfdelen concept een bijdrage te kunnen leveren aan de vitaliteit en het goede leven op het platteland. Uit alle positieve reacties die we tot nu toe uit het hele land kregen, maken we op dat veel mensen op dezelfde lijn zitten. We zien dat 3/4 van de respondenten vijftig plus is maar dat er ook veel jongeren en gezinnen reageren.”

Het minimumaantal wooneenheden dat nodig is voor een vitale leefgemeenschap is ongeveer 5. Dit aantal past qua beleving bij de wensen van de initiatiefnemers en bij schaal en sfeer van een (historisch) boerenerf. De woningen worden levensloopbestendig. “Je moet er in een rolstoel rond kunnen rijden en dat geldt ook voor het erf.” vult Pieter aan. Bovendien biedt de boerderij mogelijkheden om op termijn zorgfaciliteiten te realiseren. En een belangrijk idee achter de erfdelen opzet is dat je elkaar zo nodig met allerlei zaken kunt helpen, van boodschappen doen tot een lift geven tot een oogje in het zeil houden tot ……… “Maar voor alle duidelijkheid: ook voor jongeren is dit concept interessant. Zoals speel- en oppas mogelijkheden voor de kinderen, gezamenlijk tuinieren, thuis werken, et cetera.”

Vanzelfsprekend denken ze ook aan de noodzaak om minder fossiele brandstoffen te gebruiken en de CO2 uitstoot te beperken. Samenwerken en aandacht voor elkaar zijn de sociale uitgangspunten. Passief en low tech is de bouwkundige insteek. “Bovendien kunnen we onder andere door het delen van spullen en verantwoord water- en energiegebruik een mooie bijdrage leveren aan een betere wereld voor onszelf en generaties na ons.”

Het bevorderen van kennisuitwisseling is een belangrijk doel van de erfdelen site. En er komt een handboek aan om het realiseren van geslaagde erfdelen projecten te bevorderen. Dat handboek is niet alleen bedoeld om erfzoekers te faciliteren maar ook verkopers, gemeenten, financiers en anderen. Pieter Parmentier besluit: “Deze kleinschalige projecten zijn voor de meeste betrokkenen nieuw. Een optie is ook om een kant en klaar projectplan te ontwikkelen waarmee woongroepen aan de slag kunnen. En zelfs bouwpakketten voor woningen zijn denkbaar. Ik kan me heel goed voorstellen dat er combinaties komen met Tiny Houses. Veel mensen willen kleiner wonen en voor de een is klein iets anders dan voor de ander. En als er ruimten zijn op het erf voor gezamenlijk gebruik, zoals logeerkamers of een werkplaats, dan kunnen de woningen kleiner worden.”

Enkele interessante ontwikkelingen:
In Lettele wordt met medewerking van de gemeente Deventer gewerkt aan de ontwikkeling van één van de eerste erven volgens het Erfdelen concept in Nederland.
Erfdelen behaalde onlangs een eervolle tweede plaats bij de Vastgoedmarkt Woon Award en
bij de Duurzame Dinsdagprijs en staat in 2022 weer in de Duurzame Top 100 van Trouw.
Erfdelen was genomineerd voor een prijs: Challenge Doorstroming van de provincie Utrecht.
Erfdelen ontwikkelt samen met de Rabobank een marktplaats vraag en aanbod boerenerven.
De gemeente Ede werkt aan drie Erfdelen projecten.
Met de WUR is erfdelen een onderzoek gestart naar de maatschappelijke meerwaarde van
Erfdelen onder andere voor het platteland.
Steeds meer gemeenten blijken bereid om mee te denken.
Erfdelen werkt aan een boek Basisboek Erfdelen.

Bovenstaande blogpost is een update van de het verhaal dat ik schreef voor TinyFindy

Illustraties: Stephanie Heckmann



Geen opmerkingen:

Een reactie posten