dinsdag 17 september 2024
Terug naar de toekomst: off-grid wonen
donderdag 22 augustus 2024
Goochelen met bedden en badkamers (4)
vrijdag 31 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (8)
‘Wat is Nederland toch een supergaaf land!’ Het is feest in Zwabberdram, de folklore spat ervan af.
Finny heeft z’n dartbord op het dak geklemd en helpt bij een spelletje “Dart een piek”. Bob doet mee aan jeu de kerstbalboules. Burgemeester van Stempelen hangt al 23 minuten aan de baard van de kerstman en Gert de Gooier verbetert zijn eigen wereldrecord kerstboomwerpen, met verlichting. En dat midden in de zomer.‘Ik ga op zoek naar een off-grid plek in Nederland, land van mijn dromen!’,
Led the sunshine: Kerstlampjes met ledjes zijn ongeveer 8 keer zuiniger dan kerstverlichting met gloeilampjes.
Bob is sceptisch: ‘Hoe gaan we dat netjes aansluiten bij bestaande wegen en gebouwen?’
‘Geen probleem Bobbiemans, we gaan met z’n allen off-grid. Kleine huisjes staan overal gezellig. Ja toch?’
Finny is blij met het plan van Minister de Bonge en ontwerpt een straatje erbij in z’n geboortedorp. Hij krijgt twee plekken toegewezen. Fiona is over the moon.
Om privacy redenen is de naam van het dorp alleen bekend bij de auteur van dit boek.
Rijksnieuws najaar 2023: Kleinschalig bouwen aan randen van steden en dorpen kan flink bijdragen aan het realiseren van de woningbouwopgave. EIB onderzocht, in opdracht van het ministerie van BZK/VRO, de potentie van het bouwen aan de randen van steden en dorpen, het zogenaamde ‘straatje erbij’.
maandag 27 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (7)
Ze zijn niet alleen. Sinds 2006 is Pluto geclassificeerd als dwergplaneet en dat werkt als een magneet op kleine vliegende projectielen. Finny en Bob zijn vooral geïnteresseerd in de Plutosfeer. Zou je er off-grid kunnen leven? Hoe warm is het daar? Zijn er al bewoners?
Ze zien voornamelijk nieuwsgierige toeristen. Net als de twee komen ze een kijkje nemen, een potje golfen en ’s avonds spacen ze als een speer naar huis.
Tiny Planet: Pluto is een dwergplaneet in de Kuipergordel, de voorlaatste zone van het zonnestelsel. De dwergplaneet is vernoemd naar de Romeinse god van de onderwereld, Pluto.
Dit is de laatste energieke inspiratieplek voor Finny en Bob. Ze hebben veel geleerd over nieuwe energie, Finny zit vol ideeën voor z’n transformatie naar off-grid huisje.
De koude waarheid: Op Pluto is de gemiddelde temperatuur – 230 graden Celcius. De oppervlakte is 17 miljoen vierkante kilometer (Nederland is 41.850 vierkante kilometer groot).
Finny propt een dot was in z’n oren om te voorkomen dat hij onderweg naar huis z’n transitieplannen vergeet.
Verleidelijke feitjes: Sirenen zijn halfgodinnen uit de Griekse mythologie met het lichaam van een vogel en het hoofd van een vrouw. Sirenen verleidden hun toehoorders met gezang of geluiden die door mannen niet weerstaan konden worden.
woensdag 22 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (6)
Paarden prestaties: 1 pk is gelijk aan ongeveer 736 watt – het vermogen dat nodig is om een massa van 75 kg in 1 seconde 1 meter verticaal op te tillen. Hoewel pk staat voor paardenkracht, komt 1 pk niet overeen met de energieprestatie van een paard. Een paard heeft namelijk 2,5 tot 10 paardenkrachten.
In de fitnessruimte van Gym City fietst hij zich een slag in de rondte op de hometrainer. Fiona en Finny wekken extra energie op door een lopende band in beweging te brengen.
Aan het eind van de work-out is er net genoeg energie verzameld om in de magnetron een voedzame sportmaaltijd op te warmen. ‘Dat was goed voor m’n conditie, maar geen oplossing voor de transitie.’
Gespierde taal: Het potentieel van menselijke spierkracht wordt bepaald door: de mens zelf, de duur van de inspanning, en de mechanische hulpmiddelen. Onze benen zijn ongeveer vier keer sterker dan onze armen. Een mens op een stationaire fietsmachine kan meer energie leveren (75 tot 100 watt) dan met een handslinger (10 tot 30 watt).
Bob droomt voor zich uit. Hij zoekt nog altijd naar nieuwe oplossingen voor een off-grid leven.
‘Ik heb wel eens gelezen over een bos in Slopenïe, waar een bouwbedrijfje actief is met alleen maar multitask-dieren. Ze werken zonder stroom of mechanische hulpmiddelen. Boor de wolf heeft standaard een boor bij de hand, Coco de drilkrokodil een drilboor, en Hammy de hamerhaai heeft een neus zo krachtig als een smidshamer. Vooral in slopen zijn ze goed.
Het kan ook zijn dat ik het heb gelezen in een stripverhaal.’
Een steengoed idee: Otters gebruiken stenen om bij hun eten te komen. Ze vissen schelpen en slakken op van de zeebodem en leggen die op hun buik. Daarna hameren ze het pantser met hun steen open om het vlees dat erin zit te pakken te krijgen.
donderdag 16 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (5)
Energie kan ook stromen tussen personen, heeft Finny geleerd van z’n wijze grootmoeder Flammy. ‘Als je liefde en aandacht geeft aan een ander, dan geef je energie.’ Hij moet eraan denken nu hij in de azuurblauwe ogen van het ijskraampje kijkt. ‘Thermostaatje kan nog wel wat verder naar beneden,’ grapt Bob, die in de gaten heeft dat Finny smelt.
‘Ik ben Fiona. Overdag verkoop ik ijsjes op het strand. ’s Avonds geef ik tapdansles in de duinen. Wil je een privé-lesje?’ Finny knikt van ja. Het wordt een bijzondere avond, waarbij veel energie wordt gewisseld. Finny’s aircootje gaat naar de hoogste stand en Fiona voelt het citroenijs smelten in haar bakken.
IJsWijs: Je kunt schepijs het beste bewaren bij -18 °C. Een goede temperatuur om ijs te serveren is tussen de -15 en -12 °C. Het is dan lekkerder en minder hard.
‘Ik ben een ongelofelijke knikkerkampioen’, lacht de Amerikaanse marblechamp Rick.
‘Als je onze competitie wint, kronen we je tot knikkerkanjer van de maand.’
Hij kan hard gooien en goed mikken. Bijna al z’n knikkers belanden tussen de drie rode boeien.
Kinetische kennis: De kinetische energie van een bewegend lichaam is gelijk aan de arbeid die nodig is om het lichaam, vanuit rusttoestand, in de toestand waarin het verkeert te brengen.
Naast de Hoover Dam heeft ze een meertje voor zichzelf uitgehakt en een extra meertje gemaakt voor gasten. Het waterrad zorgt voor permanente elektriciteit, zodat haar ijskast altijd werkt en ook de gasten 100% off-grid kunnen leven.
Een dam en meer: De Hoover Dam werd gebouwd tussen 1931 en 1936 en reguleert de waterstroom van de Colorado River. De aanleg van de dam had als voornaamste doel: betrouwbare watertoevoer en goedkope elektriciteit voor het omringende woestijngebied.
zondag 12 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (4)
Tekst en illustraties: Marcel van Mierlo
Olifantilator
Een paar windtrechters op de bergwand en mega veel windmolens in het veld vangen de wind op. Dynamo’s maken er elektrische energie van, die wordt gebruikt om een gigantische windmachine aan te jagen, die weer zorgt voor extra wind. Al bij een klein briesje werkt het zichzelf versterkende systeem fantastisch. Als de wind te hard is, wordt de overdruk naar de wolken geblazen met een soort toeter.Bob heeft de luchtballon opgeblazen en is aan boord geklommen. Voorzichtig rijdt Finny naar de toeterplaats. ‘Laat de grondankers maar los!’
Luchtige info: Windenergie is energie die wordt gewonnen door de bewegingsenergie van lucht (wind) om te zetten in een bruikbare vorm. Als de energie op een afgelegen locatie wordt opgewekt, kan met de elektriciteit waterstof worden gemaakt, een goede energietransporteur.
Dunkelflaute: In de energiesector wordt een periode waarin weinig tot geen energie kan worden opgewekt door middel van wind en zonlicht, wegens gelijktijdig optredende duisternis en windstilte, aangeduid als Dunkelflaute. De woorden ‘Dunkelheit’ en ‘Flaute’ zijn samengevoegd.
‘Eyes on the landing spot, Finny!’ Maar Finny heeft vooral oog voor de prachtige vlechten van het ijskraampje op het strand. Al wegdromend weet hij nog net de verkeerstoren te ontwijken.
Hogere Kite Kunde: Hoe hoger je de lucht in gaat, hoe hoger de windsnelheid is. Daar kan je gebruik van maken met vliegers, die zo’n 400 meter de hoogte in gaan en vast zitten met een kabel aan een generator. De trekkracht van de vlieger in de wind drijft de generator aan, die elektriciteit produceert.
maandag 6 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (3)
Onderwater jeu de boules
‘The proof of the pudding remains in the eating’. Finny hanteert de levensfilosofie ‘learning by disaster’ en laat geen kans voorbijgaan om zijn palet aan levenservaringen uit te breiden. Onderwater jeu de boules heeft hij nog nooit gedaan, dus hij denkt dat hij het wel kan. Het spel kan misschien wel nieuwe inzichten bieden in hun zoektocht naar de kracht van stromend water.
De jeu de boules ballen blijven maar bewegen door de sterke stroming. Ook Bob heeft moeite om te blijven staan. Mikken en in balans blijven is niet te doen. Finny is juist in het voordeel met z’n handige zwemvliezen en wint weer op z’n sloffen.
Water wint: De waterkrachtcentrale van Annapolis Royal (Nova Scotia) was de eerste en enige getijdencentrale van Noord-Amerika. De centrale leverde dagelijks zo’n 80-100 MWh aan elektriciteit, genoeg om 4500 huishoudens van stroom te voorzien.
De terrasstoelen blijven leeg, het is veel te warm. Natuurlijk, de palmbladeren bieden schaduw, de speciaal aangelegde douches sprayen een verkoelende nevel en je kan een ventilatortje aansluiten op de bomen, die elektriciteit geven met hun zonnepanelen. Maar 45 graden Celcius is zelfs Finny, die supergoed is geïsoleerd, te gortig.
Onder de grond is gelukkig een mega winkelcentrum dat gebruik maakt van de lagere temperaturen, die je nu eenmaal onder de grond hebt. Het uitzicht is wel heel erg teleurstellend voor een dagje naar het strand, maar ook daar is een oplossing voor. Met een trapje klimt Bob naar een van de open strandkoepeltjes en heeft zo z’n eigen uitkijkpost op het strand.
Koele kerngetallen: De 'ongestoorde' bodemtemperatuur tussen de 2 en 200 meter diepte ligt in Nederland ongeveer tussen de 8 °C en 14 °C (met ongestoord wordt bedoeld: zonder dat er gebruik wordt gemaakt van bodemenergie).
Klem zitten is nooit leuk. Niet tussen de deuren van de tram, niet in een bankschroef en ook niet in het poortje van een Sequoia boom. Met een auto kan je prima door de poortjes in de bomen, maar een Tiny House on Wheels is net een beetje breder.
Bob is gelukkig handig met achteruit rijden. Met veel respect voor de imposante sequoia en het zweet op z’n rug manoeuvreert hij Finny terug naar een vrije staplaats.
‘Zou dit een plek zijn om off-grid te wonen?’ vraagt Finny
‘Te veel schaduw en de bomen vangen te veel wind!’
Super Sequoia: De mammoetboom of reuzensequoia (Sequoiadendron giganteum) is een boom uit de cipresfamilie (Cupressaceae), die je vindt in Californië. Het is de zwaarste boom ter wereld. De grootste mammoetboom is General Sherman met een hoogte van ruim 83 m en een omtrek van 31 m bij de bodem.
donderdag 2 mei 2024
Finny en Bob gaan off-grid (2)
Al wiebelend en schommelend overpeinst Finny zijn missie: ‘Wat een kracht, al dat vallende water. Hebben we in Nederland ook een waterval waarnaast ik zou kunnen wonen?’ Bob focust op z’n evenwicht.
Niagara News: De Edward Dean Adams Power Plant in Niagara Falls was de eerste grootschalige door waterkracht aangedreven wisselstroom-elektriciteitscentrale ter wereld. De waterkrachtcentrale is ontworpen door Nikola Tesla en gebouwd in 1895. Alleen het transformatorhuis is nog aanwezig.
Push berichtje: Een botsing is de gebeurtenis waarbij twee voorwerpen (in de ruimste zin) elkaar als gevolg van hun onderlinge beweging raken. Tussen de botsende voorwerpen worden impuls en energie uitgewisseld.
De kracht van water: Elektriciteit die wordt opgewekt door de kracht van stromend of vallend water heet waterkrachtenergie. Om waterkrachtenergie op te wekken is een turbine nodig.
maandag 29 april 2024
Finny en Bob gaan off-grid (1)
Bob volgt Finny vanuit het jurybootje. Een bezoek aan het Maine-event ‘walvis synchroonzwemmen met Tiny Houses’ lijkt een uitgelezen kans om duurzaam vervoer van Tiny Houses over water te onderzoeken. Hij ontdekt nog geen grote mogelijkheden voor deze nieuwe vorm van vervoer.
Walvis wisdom: De grootste walvis is een blauwe vinvis, die 30 meter lang kan worden. De kleinste walvissen zijn de Nieuw-Zeelandse Hector- dolfijn en de Vaquita-bruinvis. Ze zijn ongeveer 1,5 meter lang, iets korter dan de bruinvis.
Wally is croupier en de sterkste walvis van de familie. Hij is te lomp voor walvis synchroonzwemmen, maar wel een waardevolle kracht bij de lokale stroomvoorziening. Bij oceaan-roulette geeft hij de roulettedraaischijf een flinke zwieper. De dynamo, die wordt aangedreven door de schijf, voorziet heel Maine van stroom. Or-Careltje kijkt bewonderend toe, terwijl hij de zee van nieuwe golven voorziet.
‘Een kansrijk concept’ murmelt Bob. Hij overweegt iets vergelijkbaars met z’n hometrainer en de straatverlichting in de wijk.
Orka Orakel: De orka is het grootste dier uit de familie van de dolfijnen. Vrouwtjesorka's worden gemiddeld 50 jaar oud, maar kunnen ouder dan 80 jaar worden.
Bij de prijsuitreiking van het synchroonzwemmen valt het Finny op dat de golven, van de springende walvis, de boten behoorlijk laten rocken. ‘En je hebt natuurlijk ook nog getijden, waarmee je energie kan opwekken. Misschien is dit wel een plek, waar je zelfvoorzienend kan leven.’Goeie Getijden: Getijdenenergie is een duurzame vorm van energieopwekking. Het is precies te voorspellen hoeveel energie wordt opgewekt, omdat bekend is wanneer het eb en wanneer het vloed wordt.