Terug naar de toekomst: off-grid wonen

Off-grid leven is geliefd bij Tiny House bewoners: zelfvoorzienend, niet afhankelijk van energiecontracten met sterk schommelende prijzen en wel zo duurzaam om energie, warmte en water dicht bij huis op te wekken en je rioolinhoud dicht bij huis af te voeren. Sommigen gaan helemaal los van de gemeentelijke voorzieningen, anderen kiezen voor meer zekerheid door een aansluiting op bijvoorbeeld alleen water, elektriciteit of het riool.

Als je off-grid wilt leven, moet je dit met de gemeente overleggen en dan kom je terecht in regelgeving, waarbij je gemakkelijk het spoor kwijt kan raken. Ron de Vrieze van Entrance (Centre of Expertise Energy te Groningen) en adviesbureau Tandem Vormgeving en Bouwadvies (Loppersum) wilden graag weten hoe dat nou precies zit: ‘Omdat er nogal wat beleidswillekeur lijkt te zijn waar burgers en de bouwwereld tegen aan lopen. De beleidskeuzevrijheid lijkt naar de buitenwereld nogal ruim te worden. Zeker met de omgevingswet en de te maken omgevingsplannen in aantocht vinden we dit een actueel onderwerp.’

Jolinde Kerbof is student aan de Hanzehogeschool, opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening. Zij pakte de handschoen op, onderzocht de regeltjeswereld van off-grid wonen en studeerde in juni af met een super interessant en informatief rapport: Terug naar de toekomst: off-grid wonen. In haar afstudeerverslag legt ze haarfijn uit, wat de voordelen en juridische mogelijkheden en knelpunten zijn bij off-grid wonen in Nederland.

Lees hier de volledige blog met link naar het afstudeerverslag:

 volledige blog op TinyFindy

Goochelen met bedden en badkamers (4)

In 2011 ontwikkelt Michael Chen een nieuw interieur hoogstandje: ‘We realiseren het liefst projecten, die het leven in de stad haalbaarder, gracieuzer en duurzamer maken. Naarmate de steden dichter worden, wordt een inventieve ontwerpbenadering voor kleinere ruimtes steeds belangrijker bij het nastreven van een goed geleefd stadsleven. In het geval van de Attic Transformer maximaliseren we de ruimte en functies in een minuscuul appartement van 22,5 m2 in West Village (New York) waarbij we op een levendige en speelse manier de ruimtes laten veranderen.’

Het appartement bevindt zich in een gebouw uit 1840 van hout en baksteen met aan drie zijden buitengevels. De ruimte is volledig gestript en herbouwd, inclusief nieuwe thermische en waterdichte systemen voor de drie buitengevels en het dak. De verzakte houten constructie van het gebouw is ingrijpend verbeterd om de vloeren en plafonds waterpas te maken en om de decennialange waterschade in de historische constructie te versterken.

Lees het hele verhaal over deze bijzondere interieur oplossingen op de site van:

Klein Wonen Magazine

Finny en Bob gaan off-grid (8)

Straatje erbij 

‘Wat is Nederland toch een supergaaf land!’ Het is feest in Zwabberdram, de folklore spat ervan af.

Finny heeft z’n dartbord op het dak geklemd en helpt bij een spelletje “Dart een piek”. Bob doet mee aan jeu de kerstbalboules. Burgemeester van Stempelen hangt al 23 minuten aan de baard van de kerstman en Gert de Gooier verbetert zijn eigen wereldrecord kerstboomwerpen, met verlichting. En dat midden in de zomer.

‘Ik ga op zoek naar een off-grid plek in Nederland, land van mijn dromen!’,

Led the sunshine: Kerstlampjes met ledjes zijn ongeveer 8 keer zuiniger dan kerstverlichting met gloeilampjes.

Minister Ludo de Bonge wil het woningtekort oplossen met een extra straatje bij ieder dorpje of stadje.‘Wat een top plan, paar nieuwe kaveltjes, paar nieuwe kabeltjes en weer een straatje erbij.’

Bob is sceptisch: ‘Hoe gaan we dat netjes aansluiten bij bestaande wegen en gebouwen?’

‘Geen probleem Bobbiemans, we gaan met z’n allen off-grid. Kleine huisjes staan overal gezellig. Ja toch?’

Finny is blij met het plan van Minister de Bonge en ontwerpt een straatje erbij in z’n geboortedorp. Hij krijgt twee plekken toegewezen. Fiona is over the moon.

Om privacy redenen is de naam van het dorp alleen bekend bij de auteur van dit boek.

Rijksnieuws najaar 2023: Kleinschalig bouwen aan randen van steden en dorpen kan flink bijdragen aan het realiseren van de woningbouwopgave. EIB onderzocht, in opdracht van het ministerie van BZK/VRO, de potentie van het bouwen aan de randen van steden en dorpen, het zogenaamde ‘straatje erbij’.

Op zoek naar natuurlijke energiebronnen heeft Finny de liefde van z’n leven gevonden én een plek in z’n geboortedorp, waar ze samen off-grid kunnen wonen. Alleen nog een windmolentje, een paar zonnepanelen en een stevige accu….

verantwoording:

Iedere gelijkenis met bestaande personen of Tiny Houses berust op toeval. De beschreven belevenissen, feesten, sportwedstrijden en evenementen en andere activiteiten hoeven niet aan te sluiten bij de realiteit, en dat geldt ook voor de gebruikte namen van steden, regio’s en landen. Het kan natuurlijk wel, maar voordat je afreist, is checken noodzakelijk. De weetjes en feitjes zijn voornamelijk gevonden op Wikipedia en opgenomen zonder fact checking.

Finny en Bob gaan off-grid (7)

Pluto

Ze zijn niet alleen. Sinds 2006 is Pluto geclassificeerd als dwergplaneet en dat werkt als een magneet op kleine vliegende projectielen. Finny en Bob zijn vooral geïnteresseerd in de Plutosfeer. Zou je er off-grid kunnen leven? Hoe warm is het daar? Zijn er al bewoners?
Ze zien voornamelijk nieuwsgierige toeristen. Net als de twee komen ze een kijkje nemen, een potje golfen en ’s avonds spacen ze als een speer naar huis.

Tiny Planet: Pluto is een dwergplaneet in de Kuipergordel, de voorlaatste zone van het zonnestelsel. De dwergplaneet is vernoemd naar de Romeinse god van de onderwereld, Pluto.

Het is zo koud op Pluto, dat je alleen in hyperthermosuits uit je ruimtevaartuig mag. Een voordeel: De oranje ijsballetjes zijn kneiterhard en voldoen prima voor het op alle planeten zo geliefde Planetgolf. Bob trekt snel z’n conclusies: ‘Om hier off-grid te kunnen leven moet nog wel wat fundamenteel onderzoek worden gedaan.’

Dit is de laatste energieke inspiratieplek voor Finny en Bob. Ze hebben veel geleerd over nieuwe energie, Finny zit vol ideeën voor z’n transformatie naar off-grid huisje.

De koude waarheid: Op Pluto is de gemiddelde temperatuur – 230 graden Celcius. De oppervlakte is 17 miljoen vierkante kilometer (Nederland is 41.850 vierkante kilometer groot).

Vlak voor de landing vliegen de twee langs een eiland met sirenen. De straaljaagvogel maakt een hoog piepend geluid. De klapperkrab klappert met z’n scharen. De Girafkortzaag laat een snerpend zaaggeluid horen. Het meisje met het mondorgel jengelt er dwars doorheen en de vismaestro probeert er een geheel van te maken.

Finny propt een dot was in z’n oren om te voorkomen dat hij onderweg naar huis z’n transitieplannen vergeet.

Verleidelijke feitjes: Sirenen zijn halfgodinnen uit de Griekse mythologie met het lichaam van een vogel en het hoofd van een vrouw. Sirenen verleidden hun toehoorders met gezang of geluiden die door mannen niet weerstaan konden worden.

Finny en Bob gaan off-grid (6)

Paardenkermis

Paarden waren ooit grote energieleveranciers. Ze trokken karren door de straten, schepen over de rivieren en ploegen door de akkers. Om het paard te eren heeft Ivan Hortsjik een klein kermisje gebouwd in Merry Town. Je kan er je eigen stokpaardje berijden, rodeorijden op een hobbelpaard, paardvoltigeren en in een handaangedreven draaimolen rondjes draaien op houten paarden.

Paarden prestaties: 1 pk is gelijk aan ongeveer 736 watt – het vermogen dat nodig is om een massa van 75 kg in 1 seconde 1 meter verticaal op te tillen. Hoewel pk staat voor paardenkracht, komt 1 pk niet overeen met de energieprestatie van een paard. Een paard heeft namelijk 2,5 tot 10 paardenkrachten.

Hernieuwbare energie kan ook uit jezelf komen: ‘Als ik maar genoeg eet, drink en fitness, fiets ik op zeker de elektriciteit van m’n hele huis bij elkaar.’ Bob is altijd vol vertrouwen over z’n eigen mogelijkheden.

In de fitnessruimte van Gym City fietst hij zich een slag in de rondte op de hometrainer. Fiona en Finny wekken extra energie op door een lopende band in beweging te brengen.

Aan het eind van de work-out is er net genoeg energie verzameld om in de magnetron een voedzame sportmaaltijd op te warmen. ‘Dat was goed voor m’n conditie, maar geen oplossing voor de transitie.’

Gespierde taal: Het potentieel van menselijke spierkracht wordt bepaald door: de mens zelf, de duur van de inspanning, en de mechanische hulpmiddelen. Onze benen zijn ongeveer vier keer sterker dan onze armen. Een mens op een stationaire fietsmachine kan meer energie leveren (75 tot 100 watt) dan met een handslinger (10 tot 30 watt).

‘Zou er nog een gebied bestaan zonder apparaten en hulpmiddelen, zoals in de oudheid? Misschien een pijl, een boog of een bijl, maar zonder machines?’

Bob droomt voor zich uit. Hij zoekt nog altijd naar nieuwe oplossingen voor een off-grid leven.
‘Ik heb wel eens gelezen over een bos in Slopenïe, waar een bouwbedrijfje actief is met alleen maar multitask-dieren. Ze werken zonder stroom of mechanische hulpmiddelen. Boor de wolf heeft standaard een boor bij de hand, Coco de drilkrokodil een drilboor, en Hammy de hamerhaai heeft een neus zo krachtig als een smidshamer. Vooral in slopen zijn ze goed.
Het kan ook zijn dat ik het heb gelezen in een stripverhaal.’

Een steengoed idee: Otters gebruiken stenen om bij hun eten te komen. Ze vissen schelpen en slakken op van de zeebodem en leggen die op hun buik. Daarna hameren ze het pantser met hun steen open om het vlees dat erin zit te pakken te krijgen.

Finny en Bob gaan off-grid (5)

Fiona

Energie kan ook stromen tussen personen, heeft Finny geleerd van z’n wijze grootmoeder Flammy. ‘Als je liefde en aandacht geeft aan een ander, dan geef je energie.’ Hij moet eraan denken nu hij in de azuurblauwe ogen van het ijskraampje kijkt. ‘Thermostaatje kan nog wel wat verder naar beneden,’ grapt Bob, die in de gaten heeft dat Finny smelt.

‘Ik ben Fiona. Overdag verkoop ik ijsjes op het strand. ’s Avonds geef ik tapdansles in de duinen. Wil je een privé-lesje?’ Finny knikt van ja. Het wordt een bijzondere avond, waarbij veel energie wordt gewisseld. Finny’s aircootje gaat naar de hoogste stand en Fiona voelt het citroenijs smelten in haar bakken.

IJsWijs: Je kunt schepijs het beste bewaren bij -18 °C. Een goede temperatuur om ijs te serveren is tussen de -15 en -12 °C. Het is dan lekkerder en minder hard.

Daar staat hij dan, met een knikkerkap op z’n hoofd bij knikkercollege ‘Gran Canyon marblecompetition’.
‘Ik ben een ongelofelijke knikkerkampioen’, lacht de Amerikaanse marblechamp Rick.
‘Als je onze competitie wint, kronen we je tot knikkerkanjer van de maand.’

Dat ziet Bob wel zitten, zo’n typisch Amerikaanse volkssport, die ook nog op zijn favoriete jeu de boules lijkt. Na een uur knikkerklas mogen ze al los en Bob blijkt talent te hebben.
Hij kan hard gooien en goed mikken. Bijna al z’n knikkers belanden tussen de drie rode boeien.

Kinetische kennis: De kinetische energie van een bewegend lichaam is gelijk aan de arbeid die nodig is om het lichaam, vanuit rusttoestand, in de toestand waarin het verkeert te brengen.

‘Iedereen heeft het grondrecht op een eigen stuwmeer’ is het persoonlijke motto van Fiona.

Naast de Hoover Dam heeft ze een meertje voor zichzelf uitgehakt en een extra meertje gemaakt voor gasten. Het waterrad zorgt voor permanente elektriciteit, zodat haar ijskast altijd werkt en ook de gasten 100% off-grid kunnen leven.

Een dam en meer: De Hoover Dam werd gebouwd tussen 1931 en 1936 en reguleert de waterstroom van de Colorado River. De aanleg van de dam had als voornaamste doel: betrouwbare watertoevoer en goedkope elektriciteit voor het omringende woestijngebied.

 

Finny en Bob gaan off-grid (4)

 

Tekst en illustraties: Marcel van Mierlo

Olifantilator

Een paar windtrechters op de bergwand en mega veel windmolens in het veld vangen de wind op. Dynamo’s maken er elektrische energie van, die wordt gebruikt om een gigantische windmachine aan te jagen, die weer zorgt voor extra wind. Al bij een klein briesje werkt het zichzelf versterkende systeem fantastisch. Als de wind te hard is, wordt de overdruk naar de wolken geblazen met een soort toeter.

Bob heeft de luchtballon opgeblazen en is aan boord geklommen. Voorzichtig rijdt Finny naar de toeterplaats. ‘Laat de grondankers maar los!’

Luchtige info: Windenergie is energie die wordt gewonnen door de bewegingsenergie van lucht (wind) om te zetten in een bruikbare vorm. Als de energie op een afgelegen locatie wordt opgewekt, kan met de elektriciteit waterstof worden gemaakt, een goede energietransporteur.

Onderweg komen de twee Flimmy en Frimmy tegen, die ook aan het ballonvaren zijn. Ze hebben een mooie oplossing gevonden voor windstille dagen. De olifantilator is een vernuftig stukje moderne techniek dat kan blazen tot windkracht 5. Hij werkt op een compressortje en kan eenvoudig worden vervoerd. De olifantilator is mateloos populair bij zeilevenementen, maar ook magician Walter Watch gebruikt hem graag in z’n shows in Las Vegas.

Dunkelflaute: In de energiesector wordt een periode waarin weinig tot geen energie kan worden opgewekt door middel van wind en zonlicht, wegens gelijktijdig optredende duisternis en windstilte, aangeduid als Dunkelflaute. De woorden ‘Dunkelheit’ en ‘Flaute’ zijn samengevoegd.

Air Beach is uitgelopen voor de ballonlanding. Op de tribune zitten een paar lokale wervelwinders om de feestvreugde te verhogen. Wervelwinders hebben een setje vliegers in de hand en bij een windvlaag jumpen ze onder luid gejoel over het publiek heen.

‘Eyes on the landing spot, Finny!’ Maar Finny heeft vooral oog voor de prachtige vlechten van het ijskraampje op het strand. Al wegdromend weet hij nog net de verkeerstoren te ontwijken.

Hogere Kite Kunde: Hoe hoger je de lucht in gaat, hoe hoger de windsnelheid is. Daar kan je gebruik van maken met vliegers, die zo’n 400 meter de hoogte in gaan en vast zitten met een kabel aan een generator. De trekkracht van de vlieger in de wind drijft de generator aan, die elektriciteit produceert.